Als teveel grote gevoelens je te lang overspoelen zonder structurele momenten van veiligheid en duiding, onstaat er steeds minder controlebeleving over het eigen leven. Hierdoor raakt je systeem in overleving en zo gedisreguleerd dat het zich moeilijk laat terugbrengen naar een controleerbare staat. Bij jongeren is deze regulatiemogelijkheid ook nog niet volledig ontwikkeld.

Bij structurele stress zijn er nauwelijk meer uitvoerende mogelijkheden zoals: kunnen observeren van ervaringen, overzicht over tijd en dus consequenties, contact met anderen, contact met je eigen beleving, contextvorming etc. Ook verandert de werking van de Amygdala (Wilson et al.) wat zorgt voor meer en heviger reacties op emotionele triggers.

Dit betekent dat je gaat reageren vanuit je overlevingsbrein wat heel primair is, de cortex gaat grotendeels offline (Ruth Lanius). Verwachten dat iemand dan ‘nadenkt’ voordat hij handelt is vragen aan een vis om in een boom te klimmen. Er is geen ruimte tussen de trigger en het gedrag. Straffen zal vooral een averechts effect hebben, zeker als dat gepaard gaat met het isoleren van iemand.

Wat hebben we dan wel nodig in deze overlevingssituaties? Veiligheid! En dat betekent allereerst begrip, erkenning en de aanwezigheid van gereguleerde volwassenen die kunnen verbinden met individuen en verbinding tot stand kunnen brengen tussen mensen in een groep.

Zorg er bij jongeren in ieder geval voor dat je niet nog meer chaos en onveiligheid creeert.